Í áfanganum er lögð áhersla á undirstöðuatriði er varða jafnstraumsvélar, einfasa riðstraumshreyfla og einfasa spennubreyta. Farið er í hugtök, tákn, merkingar, heiti og hlutverk spennubreyta og rafvéla og gerð grein fyrir í hverju orkuumbreyting spennubreyta og rafvéla felst. Þá er lögð áhersla á að nemendur æfist í að nota mælitæki og verkfæri rafiðnaðarmanna, greina bilanir og gera við rafvélar og raftæki og venjist við að taka tillit til öryggissjónarmiða við viðgerðir. Farið er yfir uppbyggingu og virkni jafnstraumsvéla og reiknað afl véla, snúningsmáttur og nýtni. Jafnstraumsvél er keyrð bæði sem hreyfill og rafall með viðeigandi tengibúnaði. Gerðar eru mælingar og útreikningar við mismunandi tengingar og álag á jafnstraumsvélar og teiknaðar tengimyndir og kennigildi út frá mælingum.

Áfangamarkmið

Nemandi 

  • þekki einstaka hluti og hugtök yfir grundvallarbyggingu og virkni rafvéla og spennubreyta
  • þekki allan algengan legubúnað rafvéla og verkfæra
  • þekki reglur og öryggisvarnir er varða snertihættu frá rafspennu og vélrænni hreyfingu véla
  • þekki teiknitákn rafvéla og spennubreyta
  • þekki uppbyggingu og hlutverk jafnstraumsvéla bæði sem hreyfla og rafala
  • geti valið verkfæri og mælitæki til viðgerða og viðhalds á rafvélum og raftækjum
  • geti mælt og reiknað þau gildi er segja til um aflumsetningu og málgetu rafvéla og spennu­breyta
  • geti greint bilanir í raftækjum og skipt um algengar legur í rafvélum og verkfærum
  • geti lesið tengimyndir raftækja og véla
  • hafi gott vald á verkfærum og mælitækjum er leiða í ljós ástand og virkni íhluta í rafvélum og raftækjum
  • hafi gott vald á gögnum sem segja til um smurþörf og smurtíma lega

Efnisatriði

Sáturkjarni, sáturvaf, pólhjól, pólhjólsvaf, snúðkjarni, snúðvaf, pólskór, pólgrind, affallsvaf, slyngivaf, raðarvaf, vendipólar, snúðvendir, kolburstar, merkiskilti, einangrunarefni, rafeindaspennar, bolkjarni, leggjakjarni, hringkjarna forvaf,  eftirvaf, öxull, kæli­vifta, legur, ástengi, spennustillir, hraðastillir, sleituhringir, burstabrú, rafgeymar, álag. Merkiskilti og tengimyndir. Skammhlaups-, viðnáms- og einangrunarmælingar á snúðvöfum, sátur- og segul­mögnunarvöfum.

Námsmat

Byggt er á verkefnavinnu, skýrslum og lokaprófi. Lágmarkseinkunn er 5